Antara 'subject matter' approach & 'remedy prayed for' approach dalam menentukan bidang kuasa

Tajuk Kes

Majlis Ugama Islam Pulau Pinang dan Seberang Perai lwn. Shaik Zolkaffily bin Shaik Natar & Ors [2003] 3 MLJ 705

Pertembungan bidang kuasa

Di Analisa oleh Izaan Azalan

ISU PERUNDANGAN/PROSEDUR MAL/PENEMUAN BARU:

1)      Kes ini adalah merupakan kes yang telah melalui tiga tingkatan Mahkamah iaitu Mahkamah Tinggi, Mahkamah Rayuan Dan Mahkamah Persekutuan setelah diberi kebenaran untuk merayu.

2)      Kes ini telah dimulakan dengan satu Writ Saman yang difailkan oleh Responden (Plaintif) di Mahkamah Tinggi Pulau Pinang supaya membuat satu pengisytiharan bahawa sebidang tanah yang berada di Pulau Pinang adalah milik Plaintif. Perayu (Defendan) dalam kes in telah memfailkan bantahan awal terhadap Writ Saman tersebut untuk membatalkannya dengan menyatakan bahawa Mahkamah Tinggi Tidak mempunyai bidang kuasa bagi membuat pengisytiharan tersebut sebaliknya perkara tersebut tertakluk kepada bidang kuasa mahkamah syariah.

3)      Mahkamah Tinggi menyatakan bahawa tindakan yang difailkan adalah tertakluk kepada bidang kuasa mahkamah sivil dan bukannya bidang kuasa mahkamah syariah, Mahkamah Rayuan mengekalkan keputusan mahkamah tinggi tersebut.

4)      Tugas Mahkamah Persekutuan dalam kes ini adalah untuk melihat sama ada Mahkamah Tinggi Sivil dan Mahkamah Rayuan Sivil telah menggunakan pendekatan yang sewajarnya dalam membuat penghakiman bahawa Mahkamah Syariah tidak berbidang kuasa.

5)      Mahkamah Persekutuan dalam kes ini telah mengemukakan dua bentuk pendekatan dalam menentukan sesuatu perkara tertakluk di bawah bidang kuasa mahkamah yang mana satu iaitu :- 

a.      Pertama         :           Perkara yang dituntut 'Subject matter'

b.      Kedua            :           Jenis tindakan yang difailkan. 'Remedy prayed for approach'

6)      Mahkamah Persekutuan dalam kes ini telah memutuskan bahawa pendekatan kedua yang telah digunapakai oleh mahkamah tinggi sivil dan mahkamah rayuan sivil adalah tidak tepat dan sebaliknya menegaskan bahawa pendekatan yang pertama adalah lebih wajar diutamakan. Mahkamah Persekutuan membatalkan keputusan Mahkamah Tinggi dan Rayuan.

ANALISA :

7)      Di dalam penghakiman kes ini, Mahkamah persekutuan menjelaskan dua pendekatan yang berbeza dalam menentukan bidang kuasa mahkamah terhadap sesuatu perkara iaitu 'subject matter' dan  'remedy prayed for approach'

8)      Bagi memudahkan pembaca untuk memahami pendekatan-pendekatan tersebut. Penulis nyatakan di bawah ini secara ringkas berkenaan pendekatan-pendekatan tersebut berdasarkan kepada apa yang telah di ulas oleh Mahkamah Persekutuan.

 

Pendekatan ‘Remedy Prayed For Approach’

9)      Sewaktu pendengaran di mahkamah tinggi sivil Yang Arif hakim telah menjadikan kes Majlis Agama Islam Pulau Pinang lwn Isa Abdul Rahman & Satu Yang Lain [1992] 2 MLJ 244  sebagai pertimbangan dalam membuat keputusan. Dalam kes ini, telah diputuskan berdasarkan perintah yang dipohon.

10)  “Dalam kes tersebut, Isa Abdul Rahman memohon supaya satu injuksi dikeluarakan bagi menegah Majlis Agama Islam atau wakilnya untuk merobohkan masjid yang didirikan atas tanah seseorang yang telah diwakafkan dengan wakaf am. Setelah mengkaji dengan teliti, hakim bagi kes tersebut mendapati enakmen pentadbiran agama islam negeri Pulau Pinang tidak memperuntukkan apa-apa berkenaan dengan jenis injunksi tersebut dan memutuskan mahkamah syariah tidak ada bidang kuasa dan sewajarnya injunksi tersebut di pohon di mahkamah tinggi sivil.

11)  Sewaktu pendengaran kes ini di mahakamh rayuan mahkamah rayuan turut menggunakan pendekatan yang sama.

Pendekatan ‘Subject Matter’

12)  Manaakala sewaktu diperingkaat rayuan, mahkamah merujuk kepada keputusan Soon Singh a/l Bikar Singh v Pertubuhan Kebajikan Islam Malaysia (PERKIM) Kedah & Anor [1999] 1 MLJ 489 yang mana kes tersebut di putuskan dengan mengakas keputusan kes Isa Abdul Rahman.

13)  “Dalam kes tersebut, Soon Singh mendakwa bahawa beliau telah menukar kepada agama islam sewaktu kecil tanpa keizinan ibunya dan kemudiannya telah dibaktiskan dan mendakwa dirinya menganut agama Sikh. Satu permohonan deklarasi bahawa beliau bukan lagi islam telah difailkan di mahkamah tinggi sehingga ke peringkat rayuan akibat dicabar oleh PERKIM bahawa mahkamah tinggi syariah tidak berbidang kuasa. Mahkamah putuskan bahawa Bidang kuasa mahkamah-mahkamah syariah untuk menguruskan penukaran agama ke luar daripada agama Islam, walaupun tidak diperuntukkan secara nyata dalam beberapa Enakmen Negeri, boleh dibaca ke dalam enakmen tersebut secara tersirat yang didapati daripada peruntukan berkenaan dengan penukaran kepada agama Islam. Adalah tidak boleh dielakkan bahawa oleh kerana hal-hal tentang penukaran ke agama Islam diliputi oleh bidang kuasa mahkamah-mahkamah syariah, secara tersirat, penukaran ke luar daripada agama Islam juga haruslah diliputi oleh bidang kuasa mahkamah-mahkamah yang sama. Justeru itu, permohonan perayu untuk satu perisytiharan bahawa ia bukan lagi seorang penganut agama Islam diliputi oleh bidang kuasa mahkamah syariah dan bukan bidang kuasa Mahkamah Tinggi”

KOMENTAR :

14)  Berdasarkan kepada kedua-dua prinsip yang ada dalam kes tersebut yang mana kedua-duanya telah diputuskan oleh Mahkamah persekutuan, di dalam kes  Majlis Ugama Islam Pulau Pinang dan Seberang Perai lwn. Shaik Zolkaffily bin Shaik Natar & Ors [2003] 3 MLJ 705 mahkamah berpandangan bahawa mahkamah tidak lagi terikat dengan penghakiman kes isa Abdul Rahman dan selanjutnya membuat keputusan dengan bersandarkan kepada kes Soon Singh.

15)  Jika diperhatikan, mahkamah persekutuan dalam kes tersebut cuba menyimpulkan bahawa sesuatu perkara yang tidak termaktub dengan jelas berkenaan dengan perintah dipohon atau sebagainya tidak menjadikan sesuatu mahkamah itu tidak berbidang kuasa selagi mana perkara yang dipertikaikan tersebut masih berada di bawah bidang kuasa yang diperuntukkan oleh Perlembagaan dalam jadual kesembilan senarai dua senarai negeri.

16)  Kesilapan pembuat undang-undang dengan tidak memperuntukkan undang-undang khusus berkaitan dengan perkara tersebut tidak menjadikan sesuatu mahkamah itu tidak berbidang kuasa kerana secara semula jadinya berpandukan kepada senarai persekutuan dan senarai negeri dalam jadual kesembilan telah menyatakan bidang kuasa mahkamah syariah dan mahkamah sivil secara nyata.

17)  Pada pandangan saya, dengan adanya penghakiman-penghakiman yang sebegini memberi penjelasan kepada pembuat undang-undang supaya bertindak lebih proaktif dalam membuat penggubalan undang-undang untuk menutup lacuna-lacuna yang ada dalam perundangan.

Entah betul entah tidak, Hentam sajalah.
Sekian, Terima Kasih